دنیای اقتصاد 18-05-84
نايب رييس اول كميسيون صنايع و معادن از تصويب كليات طرح ممنوعيت فعاليت شركتهايي با ساختار هرمي خبر داد.
حميدرضا كاتوزيان گفت: روز گذشته طرح ممنوعيت فعاليت شركتها و موسساتي با ساختار هرمي و بازاريابي چندسطحي كه مبادرت به فعاليت اقتصادي ناسالم در كشور ميكنند از جمله گلدكوئيست،
گلد ماين، EBL و شركت 7 الماس در كميسيون قضايي و حقوقي مجلس شوراي اسلامي مطرح و كليات اين طرح تصويب شد.
وي با اشاره به اينكه جزئيات اين طرح به زودي وارد صحن علني مجلس ميشود، افزود: به زودي اين طرح دقيقتر تنظيم خواهد شد و به صورت قانون در ميآيد. حميدرضا كاتوزيان در همايش بررسي شركتهاي گلدگوئيستي كه در دانشكده فني دانشگاه تهران برگزار شده بود گفته بود: عملكرد شركتهاي گلدكوئيستي با ساختار هرمي و بازاريابي چند سطحي بر خلاف شرايط تجارت منصفانه (fair trade) است.
كاتوزيان خاطرنشان كرده بود، سابقه فعاليت شركتهاي با ساختار هرمي شكل و بازاريابي چند سطحي در ساير كشورهاي پيشرفته هم نشان ميدهد كه دولتها براي جلوگيري از رشد قارچگونه اين شركتها قانونهاي مخصوص وضع كردهاند و مانع زيان ملي كشور خود شدهاند.
عضو كميسيون صنايع مجلس با اشاره به موج شكايتها عليه گلدكوئيست در ايران، گفته بود: براي جلوگيري از خروج 240ميليون دلار از طريق گلدكوئيست از كشور و پيشگيري از ضرر ديدن مردم، مجلس شوراي اسلامي به عنوان قسمتي از حاكميت، وارد مساله شده است.
كاتوزيان در مورد بازاريابي شبكهاي اظهار كرده بود: اصل بازاريابي شبكهاي مورد قبول است، ولي شبكه هاي بازاريابي بايد عرض، طول، قد و قواره داشته باشد و در قالب قانون تجارت بگنجد، در حالي كه شركتهاي گلدكوئيستي يك شبكه نامحدود و نامعلوم دارد و در قالب قانون تجاري يا اقتصادي نميگنجد و از امكان بازاريابي شبكهاي سوء استفاده ميشود.
سيدمحمد تقي محصل همداني، رييس كميسيون قضايي مجلس در اين خصوص به خبرنگار ما گفت: محدوديت شبكههاي هرمي اكنون در كميسيون در حال بررسي است و هنوز اصل آن نيز به تصويب كميسيون نرسيده است. اكنون كليات آن را به تصويب رسانده و آن را براي بررسي بيشتر به كميته تخصصي ارجاع داده ايم. ممكن است اين كميته مواردي را اضافه، كم يا اصلاح كند تا براي تصويب نهايي به صحن بيايد.
حجتالاسلام محصل افزود: دغدغههاي اصلي نمايندگان مجلس در اين خصوص، فعاليت موسساتي است كه با شبكه هرمي از مردم پول ميگيرند و توسعه پيدا ميكنند و درنهايت هم سرمايه بسيار بزرگي را از كشور خارج ميكنند. همچنين باعث ميشوند كه خيليها به سرمايه اصلي خود نرسند.
محصل گفت: مراجعان و شكايتهاي زيادي به مراجع قضايي وجود دارد. تعداد زيادي از اعضاي اين شبكه، اصل سرمايهشان را از دست دادهاند و فقط دو سه درصد از آنها به مبلغ جزئي دست يافتند. مسوولان قضايي نيز به دليل آنكه قانون مرتبط در اين زمينه وجود ندارد، نميتوانند به راحتي به چنين مشكلاتي رسيدگي كنند. بنابراين مجلس تصميم گرفت خلا قانوني در اين زمينه را اصلاح كند.
وي درخصوص مجازاتهاي بازدارنده در اين قانون گفت: مجازات اين افراد ممكن است جريمه مالي و در برخي موارد نيز بازداشت يا تعزير باشد.
رييس كميسيون قضايي مجلس گفت: ما قصد محدود كردن تجارت الكترونيكي را نداريم. چون گسترش تجارت الكترونيكي با ممنوعيت كلاهبرداري ممانعتي ندارد. براي توسعه تجارت بايد راههاي كلاهبرداري را مسدود كرد.
وي درخصوص شرايط تفكيك كلاهبرداري از تجارت الكترونيكي گفت: پيشبيني نحوه سرمايهگذاري شركتها، مسير توسعه و نهايتا نتيجه نهايي فعاليت موسسهها بهصورت دقيق در قانون تعريف ميشود تا تجارت الكترونيك به كلاهبرداري آلوده نشود.
وي افزود: كميته تخصصي از نمايندگان وزارت اطلاعات، مركز پژوهشها، وزارت امور خارجه، اقتصاد و دارايي، بانك مركزي و كارشناسان مستقل دعوت ميكند تا اين قانون به صورت كارشناسيتري تدوين شود.
رييس كميسيون قضايي و حقوقي مجلس درخصوص پيشبيني خود از زمان ارايه اين طرح به صحن علني مجلس گفت: فكر نميكنم خيلي طول بكشد. چون همه منتظر اين قانون هستند، بنابراين در اولويت قرار ميگيرد و به احتمال زياد در دو هفته آينده تصويب خواهد شد.
اكثر مردم ايران دانش مناسبي از تجارت الكترونيك ندارند و به همين دليل آن را با شركتهايي نظير گلدكوئيست اشتباه ميگيرند. اين در حالي است كه اين دو پديده، تفاوتي جدي با هم دارند.
Network marketing يا تجارت شبكهاي، شيوه جديدي از بازاريابي است كه در آن، فاصله تاريخي ميان بازارياب و مصرفكننده برداشته ميشود. بدين ترتيب، فردي ميتواند همزمان مشتري و بازارياب يك محصول باشد. اين شيوه به دليل آنكه مشتريان و اعضاي آن پس از آشنايي با يك محصول، به معرفي و بازاريابي آن ميپردازند و در عينحال از اين فعاليت خود سود ميبرند، ميتواند بيش از شيوههاي سنتي مفيد باشد. همچنان كه استفاده از ارتباطات الكترونيكي مانند اينترنت به اين شيوه مزيت ميبخشد.
با اين حال شركتهايي نظير گلدكوئيست، گلدماين، هفت الماس و EBL با بهرهگيري از مزيتهاي اين شيوه، فعاليتهاي تجاري گستردهاي را آغاز كردند كه با ايراد و زيانهاي خاصي همراه است. متاسفانه اين ضعفها كه ربط مستقيمي به تجارت الكترونيكي ندارند، باعث بدبيني برخي ايرانيان به شيوههاي مدرن تجارت شده است.مانند شركت گلدكوئيست كه با سوءاستفاده از باورهاي مذهبي و اخلاقي بهويژه ضرب سكههاي طلا با تصاوير رهبران مذهبي و اخلاقي جهان مانند پاپ ژان پل دوم، پرنسس دايانا، مادر ترزا، امام خميني و ...، اشيايي را به قيمت بالاتر از ارزش واقعي آن به فروش رسانده و مشتريان را به سودهاي حاصل از بازاريابي وعده ميدهد. همچنان كه شركتهاي ديگر كارتهاي خريد و فروش آنلاين، الماس و... را با قيمت گران ميفروشند و از مشتريان خود با وعده سودهاي كلان، منافعي را كسب ميكنند.اما اين سود فقط براي برخي افراد خاص تحقق مييابد و اكثر مشتريان اين شبكه به دليل اشباع بازار و غيرواقعي بودن اين كالاها از آن بينصيب ميمانند. مراجعه به آراي فقهاي اسلامي در خصوص ربا نشان ميدهد كه آنها با خريد و فروش اشيا به قيمت متفاوت از ارزش واقعي آنها در بازار مخالفند. اكنون كه اعضاي محترم مجلس شوراي اسلامي با تصويب كليات طرحي تصميم به ممنوعيت شركتها گرفتهاند، ميتوان به آنها توصيه كرد تا با در نظر گرفتن اين راي فقهي، به اعمال محدوديت بپردازند تا مبادا تصميم عجولانه آنها به جاي آنكه فقط شركتهاي استفاده كننده را محدود كند، به كل تجارت الكترونيكي ضربه زده و در واقع Net work marketing را قرباني چند شركت محدود كند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر